მეჯი დო კარშილამა
4.7. მეჯი დო კარშილამა
1. ესქიდენ დიდო კარშილამა ითქვამტეს. 2. მეჯი მუთქვა ჲენ, ხოშ გიჩქინ? 3. მესელა, კაბულას დიშქა კონქშეფე მთელი ქომულუტეს. 4. აია მეჯი უწუმენან. 5. ლაზუტი ოხოიში ქომუღეტეს დო ოცხუმულან. 6. დიდო კოჩეფექ და კონქშეფექ მოხტეს დო ნცხუნამტეს 7. აშო ნითქვამტეს ართიკართის, მი გჲოჯგინამტუ დო ართიკართის მუზიიში იქინამტეს. 8. ნანაჩქიმიქ დიდო კაი ათქვეტუ. 9. დიდო კაი ზოპონტუ დო მითის ვარ გიაჯგინეტუ. 10. ნანაჩქიმი იუზ იაშინ ოშ წანეი ტუ, ე ნა ღუუშკულე. 11. ნანაჩქიმითი დიდო ჲაშლი ტუ. 12. დიდო წანა უღუტუ. 13. ნანაჩქიმი დიდი მაქემეს სექრეთელი ტუ. 14. გენშლუღი აშოფეთენ, აშო ვოლაფით. 15. აწი დოვიბადით ედო აშო ვოეთ.
4.7. ნადი და კაფია
1. ადრე ბევრი კაფია (= კაფიას) იტყოდნენ (= შაირობდნენ). 2. მეჯი (= ნადი) რა თქმა არის (= რას ეძახიან) ხომ იცი? 3. მაგალითად, ზურგის შეშაზე (= ზურგით შეშის ჩამოსატანად) მეზობლები მთელი (= მთელი მეზობლები) მოვიდოდნენ. 4. ამას ნადი (= ნადს) ეძახიან. 5. სიმინდი (= სიმინდს) სახლში მოიტანდნენ და არჩევენ (= არჩევდნენ). 6. ბევრი კაცებმა (= კაცი) და მეზობლებმა (= მეზობელი) მოვიდოდნენ (= მოვიდოდა) და არჩევდა. 7. ასე ეუბნებოდნენ (= ეშაირებოდნენ) ერთმანეთს, ვინ აჯობებდა და ერთმანეთის შეჯიბრს აკეთებდნენ (= ერთმანეთს ეჯიბრებოდნენ). 8. დედაჩემმა (= დედაჩემს) ძალიან კარგად შეეძლო ეთქვა (= ეშაირა). 9. ძალიან კარგად ამბობდა (= აქ; შაირობდა) და ვერავინ უგებდა. 10. დედაჩემი ასოცი წლის იყო, როცა მოკვდა. 11. დედაჩემიც დიდად (= ძალიან) მოხუცი იყო. 12. დიდი წელი (= ასაკი) ჰქონდა. 13. დედაჩემი დიდი სასამართლოს მდივანი იყო. 14. ახალგაზრდობა ამგვარად, ასე გავატარეთ. 15. ახლა დავბერდით და ასე ვართ.
4.7. meji do k'arshilama
1. eskiden dido k'arshilama itkvamt'es. 2. meji mutkva yen, khosh gichkin? 3. mesela, k'abulas dishka k'onkshepe mteli komulut'es. 4. aia meji uts'umenan. 5. lazut'i okhoishi komughet'es do otskhumulan. 6. dido k'ochepek da k'onkshepek mokht'es do ntskhunamt'es. 7. asho nitkvamt'es artik'artis, mi gyojginamt'u do artik'artis muziishi ikinamt'es. 8. nanachkimik dido k'ai atkvet'u. 9. dido k'ai zop'ont'u do mitis var giajginet'u. 10. nanachkimi iuz iashin osh ts'anei t'u, ena ghuushk'ule. 11. nanachkimiti dido yashli t'u. 12. dido ts'ana ughut'u. 13. nanachkimi didi makemes sekreteli t'u. 14. genshlughi ashopeten, asho volapit. 15. ats'i dovibadit edo asho voet.
4.7. Nadi and verse improvisation
1. They improvised many verses. 2. Do you know what meji is? 3. For example, all the neighbors came to bring firewood with their backs. 4. This is called Nadi [neighbors helping out with harvest. – N.A.]. 5. They brought maize and winnowed. 6. Many people and neighbors came and winnowed. 7. They competed with each other in verse improvisation. 8. My mother could improvise very well. 9. She improvised very well, no one could win her. 10. My mother was one hundred and twenty years old. 11. When my mother died she was very old. 12. She was aged woman. 13. My mother was the secretary of the Grand Court. 14. We spend our youth like this. 15. Now we grew old.