ტიმისვათური

5.4. ტიმისვათელი 1. მე ტიმისვათი (= ტიმისვათში) გავიზარდე. 2. დედაჩემი (= დედაჩემის), მამაჩემი (= მამაჩემის) ერთადერთი ბიჭი ვიყავი. 3. მამაჩემი ობოლი (= ობლად) გაზრდილი იყო. 4. მე ყოველთვის სოფელი (= სოფელში) ვიზრდებოდი. 5. სანამ სკოლას დავამთავრებდი, იმ დრო (= დროს) სოფელში ბავშვებთან ერთად, ჩვენს დიდებთან (= ჩვენი უფროსებისგან) ყველაფერი შევისწავლე: 6. ცეკვა, ნადი, თამაშობები, იალაღობა (= იალაღზე წასვლა), ძროხები (= ძროხების) წველა, ბალახი (= ბალახის) ჭრა (= თიბვა), შეშა (= შეშის) მოჭრა (= დამზადება), შეშის თრევა. 7. დედაჩემთან ერთად სულ ვიყავი, ვეშველებოდი, ჩაის კრეფა იყო, ძროხის წველა იყო... 8. არტაშენი (= არტაშენში), ბავშვები (= ბავშვებთან) რაც არის, 9. ყველა ბავშვებს (= ბავშვმა) ლაზური კი იციან (= იცის). 10. ტიმისვათი მაინც ძველი სოფელი არის. 11. იქაურები ყველანი ბათუმიდან მოვიდნენ. 12. სოფელში ჩვენი სახლები ფიცრის არის. 13. ყოველთვის, სახლის ქვემოთ მისი ნალია (= სათავსო) რომ იყო, ქვისას აკეთებდნენ. 14. ზემოდან იმის (= იმის ზემოთ) ფიცრის სახლები არიან (= არის) 15. ძველები ჩვენი (= ჩვენი მოხუცები) სულ გვიყვებოდნენ ძველებური ამბები (= ძველებურ ამბებს): 16. ცეკვებზე, ქორწილებზე, დღესასწაულებზე გვიყვებოდა. 17. ძალიან მშრომელი იყო პაპაჩემი, სამოცი (= სამოციან წწ-ში) ბათუმში იყო, იქ იმუშავა, შემდეგ დაქორწინდა. 18. იქ ბევრი ამხანაგები (= ამხანაგი) ჰყავდა, ყოველთვის მელაპარაკებოდა (= მიყვებოდა). 19. რასაც ჩვენ ვჭამდით, ყოველთვის იმას ვრგავდით – ჩაი არის, ფხალი არის... 20. სკოლაში რომ წავედი, შვიდი წლის ვიყავი. 21. სულ თურქული (= თურქულად) ვისწავლეთ, მაგრამ ლაზური არ დაგვავიწყდა. 22. დედაჩვენი, მამაჩვენი, ძმებიჩემი (= ჩემი ძმები), დები ჩემი (= ჩემი დები) ყოველთვის ლაზურად ვლაპარაკობდით. 23. ჩვენ ლაზური არ გვავიწყდება. 24. ტიმისვათელები (= ტიმისვათელებმა) ლაზური სულ იციან. 25. სკოლის დამთავრების შემდეგ მამაჩემთან ერთად სამუშაოდ წავედი ზონგულდაქში. 26. მამაჩემი (= მამაჩემის) ბიძის შვილები (= ბიძაშვილები) იქ იყვნენ. 27. ჩვენც მათთან სამუშაოდ წავედით. 28. ასე, ათას ცხრაას ოთხმოცდათერთმეტ წლამდე დავბრუნდით სოფელში. 29. მე მამაჩემთან ერთად გავიზარდე. 30. ყოველთვის მასწავლიდა ლაზური ლაპარაკი (= ლაზურად ლაპარაკს), მუშაობა (= მუშაობას). 31. შემდეგ მე ჯარში წავედი. 32. დავამთავრე, ჩამოვედი სოფელში, დავქორწინდი, ერთი ბიჭი და ერთი ქალიშვილი მყავს. 33. მერე კიდევ სამუშაოდ წავედი, ისრაელში ხუთი წელი. 34. მერე დავბრუნდი იქიდან სოფელში შვიდი თვე შვილები ჩემთან (= ჩემს შვილებთან) დავრჩი 35. ბოლოს ამერიკაში მოვედი. 36. აქ ძალიან კარგი ადგილი არის. 37. ვმუშაობთ ვინმე არაფერი (= არაფერს) არ გვეუბნებიან (= გვეუბნება), ლაზურად ვლაპარაკობთ, მეგობრები გვყავს. 38. ჩვენ აქ საკმაოდ ლაზები ვართ ( = საკმაოდ ვართ ლაზები), ასე შემოვსხდებით (= შევიკრიბებით) ლაზი, თურქი და ვლაპარაკობთ. 39. ლაზური ცეკვა (= ლაზურ ცეკვას) ვცეკვავთ, ვლაპარაკობთ აქ. 40. ამერიკაში ჩვენი სამუშაო არის, მარმარილო (= მარმარილოს) ფილები (= ფილებს) ვაკეთებთ. 41. სამუშაო უცხოელებისთვის არიან (= არის). 42. ჩვენ ლაზები ერთად ვმუშაობთ. 43. საჭმლის გაკეთება არის, ჩვენ ვაკეთებთ, სახლში ყოველთვის ლაზური საჭმელი (= ლაზურ საჭმელს) ვამზადებთ. 44. ხამსა თევზი (= თევზს), სიმინდი შეჭამანდი (= სიმინდის შჭამანდს), ფხალი (= ფხალს), ტაფამწვარი (= ტაფამწვარს), ლობიო (= ლობიოს) ვაკეთებთ. 45. აქ მეგობრებთან ერთად ყოველთვის ლაზებურა (= ლაზურად) ვლაპარაკობთ.

5.4. t'imisvaturi 1. man t'imisvati vimrdi. 2. nanashkimi, babashkimi artane bich'i vort'i. 3. babashkimi yeti mordei t'u. 4. ma boine choy vimort'i. 5. tachi mektebi vochodinisa, him ora choy boyne berepeshk'ala didepeshkunik'ala ilituri doviguri: 6. khoroni, meji, oyneepe, iaylajilughi, pujepe otsadu, chairi oshk'oru, dishka ok'vatu, dishka otoru. 7. nanashkimik'ala boine imushk'ala vort'i, mevushvert'i, chai ots'ilu t'u, puji otsadu t'u... 8. art'asheni berepe muti on, 9. boyne berepes laze kushkunan. 10. t'imisvati zade eski chyoi on. 11. hekonurepe boyne batumisde mokhtes. 12. chyoi shkuni okhorepe pitsarishi on. 13. boyne, okhoishi tuden mushi mandre na it'u, kvashi ikumet'es. 14. jindi mushi pitsarishi okhorepe onanan. 15. eskyepe shkuni boine milakidamt'es eveluri olak'idu: 16. okhoronepenishi, dughunepenishi, bairamepenishi milak'idamt'u. 17. zade khazimaeri t'u p'ap'ushkimi, sumonech batumis ort'u, hek ichalishu, hekule ichilu. 18. heko zade arkadashepe uonurt'u, boine milakirdamt'u. 19. himutu shku vimkhort'it, boine him dovorgamt'utu – chay yen, luy yen... 20. mektebisha jevojishi, shkvit ts'aneri vort'i. 21. boyne turkche dovigurit, ama lazje vagomoch'k'ondes. 22. nanashkuni, babashkuni jumalepeshkimi, dalepeshkimi boine laze vilak'idamtu. 23. shku lazuri vagomoch'ondrunan. 24. t'imisvaturepe lazja boine kushkunan. 25. mektebi vochodinishk'ule baba shkimikk'ala gurbet'isa vidi zonguldakisha. 26. babashkimi emijashi berepe hey ort'es. 27. shkuti himushi ochalishusha viditu. 28. tachi, shilia chkhoro doksan bir ts'anasha govititu chyoisha. 29. maye babashkimik'ala vimordi. 30. boyne domoguramt'u lazuri olak'idu, ochalishu. 31. uk'achkhe maye askerisha vidi. 32. dovochodini, kumopti chyoisha, dovichili, ar bich'i da ar bozomota mionun. 33. uk'achkhe kholo ochalishusha vidi, israelisha khuto ts'ana. 34. uk'achkhe govikti hek'olendo chyoisha shkvito tuta berepe shkimishk'ala kodobdguti, 35. uk'achkhe amerik'asha komovti. 36. hako zade vrosi yer on. 37. vichalisamtu miti muti vamits'umenan, lazebura vilak'idamtu, arkadashepe mionuna. 38. shku hako epey lazepe kovortu, asho ok'opkhedurtu lazi, turchi do vit'urte. 39. lazi khoroni vikhorort'u, vilakirdamtu hako. 40. amerik'as shkuni ochalishu on, mermeri surami vikimtu. 41. ochalishe iabanjepeshi onan. 42. shku lazepe beraberi vichalishamtu. 43. jyarishi okhenu on, shku vikhenamtu, okhoris boyne lazebura jyari khaziramu. 44. kapcha chkhomi, lazut'i jyarin luyu, t'aghaneri, lobja vikhenamtu. 45. hako arkadashepek'ala boine lazebura vilak'idamtu.

5.4. Timisvatian 1. I grew up in Timisvati. 2. I was the only son of my mother, my father. 3. My father was raised as an orphan. 4. I always grew up in a village. 5. Until I finished school, at that time with other children I learned everything from our village elders: 6. Dance, nadi [neighbors helping out with harvest. – N.A.], games, yalagoba [going to the summer pastures – N.A.], cow milking, grass cutting, firewood cutting and making, firewood dragging. 7. I was with my mother all the time, I was helping her with tea picking, cow milking... 8. All children who were in Ardeșen, 9. all children know Laz. 10. Timisvati is still an old village. 11. Local people all came from Batumi. 12. Houses of our village are wooden. 13. The nalia (storage hut for millet. N.A.) below the house, was always made of stone. 14. Above the plank houses were made. 15. Our old people always narrated us old stories: 16. We followed them to dancing, weddings, holidays. 17. My grandfather was a hard worker, he was in Batumi in the 1960s, he worked there, then he got married. 18. He had many friends there, he always narrated me. 19. We always planted what we ate – tea, pkhali (edible greens. N.A.)... 20. When I went to school, I was seven years old. 21. We learned in Turkish, but we did not forget Laz. 22. My mother, my father, my brothers, my sisters always spoke Laz. 23. We did not forget Laz. 24. Timisvatians always know Laz. 25. After finishing school, I went to work with my father in Zonguldag. 26. My father's uncle's children were there. 27. We also went to work with them. 28. So we returned to the village until 1991. 29. I grew up with my father. 30. He always taught me to speak Laz, to work. 31. Then I went to the army. 32. I finished, came to the village, got married, have one son and one daughter. 33. Then I went to work again, in Israel for five years. 34. Then I returned from there to the village and I stayed with my children for seven months 35. Then I came to America. 36. Here is a very good place. 37. We work, nobody tells us anything, we speak Laz, we have friends. 38. We are quite many Lazes here so we Lazes, Turks get together and talk. 39. We dance Laz dances, we talk here. 40. In America, our job is to make marble tiles. 41. There are jobs for foreigners. 42. We, Laz people work together. 43. We always make Laz food at home. 44. We make anchovy fish, maize food, pkhali [pesto of walnuts with beans, greens, beet, etc. – N.A.), omelette, beans. 45. We always speak Laz here with our friends.