ფრაზეოლოგიზმები

Read more

Read more

Read more

1.13.  გალე გზაში /gale gzashi/ „გარე გზის“ (= ცუდი ყოფაქცევის)

        აღანი კულანეფექ იკითხუმან, გალე გზაში ვა ჲენან [ვიწ.]

        aghani k’ulanepek ik’itkhuman, gale gzashi va yenan [vits’.]

        „ახალი გოგოებმა (= გოგოები) სწავლობენ, გარე გზის არ არიან“.

        თანამედროვე გოგონები სწავლობენ, ცუდი ყოფაქცევის არ არიან.

1.12. ბუტკუჯისთერი კოჩი /butk’ujisteri kochi/ „ფუტკარივით კაცი“ (= მშრომელი კაცი)

       ჯუმა  ჩქიმი მემეტი ბუტკუჯისთერი კოჩი ტუ [არქ.]

     juma  chkimi memet’i but’k’ujisteri k’ochi t’u [ark.]

       „ძმა ჩემი მემეტი ფუტკარივით კაცი იყო“.

       ჩემი ძმა მემეტი მშრომელი კაცი იყო.

1.11. ბუტკასთერი კოჩი /butkasteri kochi/ „ფოთოლივით კაცი“ (= ამყოლი, მჩატე ჭკუის კაცი)

      სი, ჰაქ მემანჭი, მუნთხანი გიწვარე: –  ჰემუში ქიმოლი  ბუტკასთერი კოჩი რენ [არქ.]

      si, hak memanch’i, muntkhani gits’vare: –  hemushi kimoli  but’k’asteri k’ochi ren [ark.]

     „შენ, აქ მოიწიე, რაღაც უნდა გითხრა: –  იმისი ქმარი ფოთოლივით კაცი არის“.

      შენ, აქეთ მომიახლოვდი, რაღაც უნდა გითხრა: – იმისი ქმარი მჩატე ჭკუის კაცია.

1.10. ბურგილეფეს მეკვათუ/ burgilepes mekvatu /„მუხლების მოკვეთა“ (= ძალის გამოცლა)

        სინოჲ გუინწკუშკულე სქირი მუში ნა ძირუ, ბურგულეფე ნაკვათუ [ხოფ.]

        sinoy guints’k’ushk’ule skiri mushi na dziru, burgulepe nak’vatu [khop].

       „საზღვარი (= საზღვრის) გახსნის შემდეგ შვილი თავისი რომ ნახა, მუხლები მოეკვეთა“.

        საზღვრის გახსნის შემდეგ თავისი შვილი რომ ნახა, ძალა გამოეცალა.

1.9. ბუჲუღი ოჭიმოშუ / buyughi ots’imoshu/ „ულვაშის გრეხა“ (= უსაქმოდ ყოფნა)

      კატა ნდღას ბუჲუღი ჭიმოშუმს, ჰაშო სქიდუნ [არქ.]

      k’at’a ndghas buჲughi ch’imoshums, hasho skidun [ark.]

      ყოველი დღეს ულვაში (= ულვაშს) იგრეხს, ასე ცხოვრობს.

      ყოველდღე უსაქმოდ არის,  ასე ცხოვრობს.

1.8.  ბოზობიჭი /bozobich’i / „გოგობიჭა“ (= ქალაჩუნა, მხდალი)

       ბერე ბოზობიჭი ჯუმადებე ნა უჲონუტუ, ჰენთეფე-თი ედგითეს [ვიწ.]

       bere bozobich’i jumadebe na uyonut’u, hentepe-ti edgites [vits’.]

       „ბიჭი (= ბიჭს)  გოგობიჭა ბიძები  რომ ჰყავდა, ისინიც ადგნენ“.

       ბიჭს ქალაჩუნა ბიძები რომ ჰყავდა, ისინიც წამოდგნენ ფეხზე.

1.7.  ბედიკორერი /bedi koreri/ „ბედშეკრული“ (= უიღბლო)

       – ჰე, ბოზო ჩქიმი, მუ პა?! –  სი ბედიკორერი ყოფერე [ვიწ.]

       – he, bozo chkimi, mu p’a?! –  si bedik’oreri qopere [vits’.]

       – ეჰ, ჩვილი ჩემი, რა ვქნა?! – შენ ბედშეკრული ყოფილხარ.

      –  ეჰ, ჩემო შვილო, რა ვქნა?! – შენ უიღბლო ყოფილხარ.